Algen verzamelen voor onderzoek

Fycologen zijn wetenschappers die fytoplankton, algen, bestuderen. Sommige fycologen onderzoeken wat er in de cellen van fytoplankton gebeurt. Anderen zijn nieuwsgierig naar de ecologie van algen; dat houdt in dat ze willen weten welke soorten algen waar leven, en hoe ze andere wezens die daar leven beïnvloeden. Nog weer andere wetenschappers proberen nuttige toepassingen voor algen te vinden, zodat wij mensen er voordeel van hebben. Bijvoorbeeld door biobrandstof van algen te maken.

Wil je meer weten over hoe het is om plankton te bestuderen? Lees dan verder over fycologe en oceanografe Susanne Neuer.

De fytoplanktonwinkel

Als een fycoloog een bepaalde soort algen nodig heeft voor onderzoek, kan hij dat gewoon bestellen. Net zoals je een bijzondere vis bij een dierenwinkel kunt bestellen, of een plant bij een tuincentrum.

Voordat een fycoloog deze wezentjes kan bestuderen, moeten ze naar het laboratorium gebracht worden. Hierboven zie je hoe fytoplanktonculturen in rijen erlenmeyers groeien in een laboratorium.

Organisaties die algen aan wetenschappers verkopen heten cultuurcollecties, omdat ze veel soorten algen “in cultuur” groeien. Dat betekent dat ze fytoplankton in glazen erlenmeyers met zoet of zout water laten groeien. Ze geven de cellen genoeg licht en voedsel om ze te laten leven en groeien.

De mensen die bij cultuurcollecties werken moeten heel zorgvuldig zijn om de culturen schoon te houden. Wanneer er zelfs maar een heel kleine hoeveelheid bacteriën of andere algen in een glas komt, kan dat de cultuur besmetten en zelfs vernietigen.

Materiaal voor het verzamelen van algen

Oceanografe Jessica Amacher laat een planktonnet zien. Het net wordt achter een boot meegesleept om algen en zooplankton te vangen en op te slaan in het grijze flesje onderaan.

Wat doe je als je als wetenschapper een natuurlijke gemeenschap fytoplankton wilt bestuderen? Je kunt dat niet bij een cultuurcollectie bestellen, dus er zit niks anders op: je zult je naar buiten moeten wagen om wilde algen te vangen in een meer, rivier of oceaan!

Een deel van het gereedschap dat fycologen gebruiken voor het verzamelen van monsters is erg simpel. Een wetenschapper die algen bestudeert in een meertje vlakbij kan een boot huren, een plastic waterflesje gebruiken om water van het oppervlak op te scheppen, en het flesje in een koelbox bewaren tot het in het laboratorium afgeleverd kan worden.

Andere materialen om algen te verzamelen zijn meer verfijnd. Wetenschappers die marine fytoplankton bestuderen moeten watermonsters nemen op 150 meter diepte, soms zelfs nog dieper. Dat is veel te diep om met de hand op te scheppen! In plaats daarvan laten ze computergestuurde toestellen naar beneden afdalen. De lange, ijzeren flessen zijn er voor gemaakt de hoge druk te kunnen weerstaan en monsters te kunnen verzamelen diep in de zee.

Een diepzee-water-verzamelaar die wordt gebruikt water te verzamelen een paar meter onder het wateroppervlak.

Wanneer fycologen monsters van fytoplankton nemen, verzamelen ze vaak ook informatie over de omgeving en plaats waar ze het monster genomen hebben. Temperatuur, zoutheid van het water, concentratie zuurstof in het water en wat voor weer het is – al die dingen kunnen de wetenschapper helpen te begrijpen waarom verschillende soorten algen precies daar groeien, en hoe de algengemeenschap verandert van dag tot dag, week tot week en jaar tot jaar.